Ik denk dat bijna iedereen die een amputatie heeft ondergaan – om welke reden dan ook – op een gegeven moment naar zichzelf in de spiegel kijkt en denkt: “Hoe ga ik hier mee om?”. In de breedste zin van het woord. Voor zowel jezelf als je omgeving. Dat gold ook voor mij en het beeld dat ik in de spiegel zag, was een gevoel van naaktheid.
De een is daar makkelijker in dan de ander
Op FaceBook spreek ik regelmatig mensen die een amputatie hebben ondergaan. De een zegt: “Ik ga gewoon zoals ik ben en iedereen mag het zien. Ik ga om die reden niet in een lange broek lopen. Als ik dat wil, dan trek ik een korte broek danwel een rok (en geen lange jurk) aan.”
Spannend
Mijn ervaring is dat het spannend is als je je amputatie voor het eerst laat zien, Onbewust (of toch niet) denk je toch aan anderen; hoe kijken ze tegen me aan? Ik moest ook over deze drempel heen. Je wilt oefenen, het weer vraagt om een korte broek en je wilt zo zonder bedekking – bloot als het ware – lopen en je nergens iets van aantrekken. Ik heb daar zeker in het begin veel moeite mee gehad, droeg altijd een lange broek en vroeg vrijwel direct aan de instrumentmaker welke mogelijkheden er zijn om toch het gevoel van een écht linkerbeen te hebben.
Mooie oplossing
Kijk, in het revalidatiecentrum maakt het niets uit. Lotgenoten onder elkaar. Samen oefenen en samen leren. Maar toen ik ‘naar buiten’ kwam, bleef dat gevoel van een soort van naaktheid me bekruipen. De instrumentmaker heeft er toen een prima mouw aan gepast: met de computer is om mijn stalen been een schuimrubber kuit gemaakt met daaromheen weer een vleeskleurige kous. Ik voel me daar echt happy bij en het mooie is dat ik nu wanneer ik wil een korte broek draag.
Bewondering
Ik kijk met bewondering naar collega geamputeerden die het als het ware niets kan schelen. ‘Wanneer ze willen kijken, kijken ze maar’, is een vaak gelezen zinsnede. Ik werd geraakt door de volgende quote: “Nee, ik doe er niets omheen, want dat is niet zo mijn ding. Dit is zoals ik nu ben. Je kijkt ernaar of je kunt wegkijken. En eerlijk gezegd vergeet ik nu gewoon dat men dat ziet, ik sta er niet meer bij stil.”
Trots
Iedereen doet het op haar of zijn manier. En dat is goed. Als je maar, net zoals ik, trots bent op jezelf dat je veel bereikt, gewoon dingen doet, wandelt, fietst, noem maar op. En het grappige is; geamputeerden onder elkaar heel ver kunnen gaan in hun gevoel voor humor naar elkaar toe. Ik denk en zeg dan ook zelf altijd, in navolging van een quote die ik ergens tegenkwam: I lost my leg but not my sense of humor.
Hein van der Zande (Leiderdorp)
Voorheen organisatieadviseur bij de overheid, nu gepensioneerd
geboren in 1950, getrouwd met Els, twee (adoptie)kinderen, opa van Amara en Rohan